ΣΦΗΝΕΣ

Περίληψη Κεφαλαίου

Με τις σφήνες πραγματοποιούμε λυόμενες συνδέσεις.

Οι σφήνες διακρίνονται σε 2 κατηγορίες:

α. τις Διαμήκεις σφήνες.

β. τις Εγκάρσιες σφήνες.

Οι διαμήκεις σφήνες είναι αυτές με την μεγαλύτερη εφαρμογή

Η τυπική σφήνα είναι ένα χαλύβδινο κομμάτι ορθογωνικής διατομής με κλίση στη μία πλευρά 1:100

Για την τοποθέτηση της σφήνας στα συνδεόμενα κομμάτια κατασκευάζονται πάνω σ’ αυτά οι σφηνόδρομοι μέσα στους οποίους ωθείται η σφήνα και λόγω της κλίσης των πλευρών της δημιουργεί την σύσφιξη στα κομμάτια

Η μεταφορά της ροπής στρέψης από το ένα κομμάτι στο άλλο όταν αυτά είναι συνδεμένα με σφήνες επιτυγχάνεται με τις δυνάμεις τριβής που αναπτύσσονται λόγω της κλίσης της σφήνας όσο και με τις πλευρικές επιφάνειες της σφήνας η οποία διατέμνεται

Οι διαμήκεις σφήνες χωρίζονται στις εξής κατηγορίες:

Σφήνα οδηγός, δισκοειδής, επίπεδη με νύχι, κοίλη, εφαπτομενική

Οι σφήνες οδηγοί είναι διαμήκεις σφήνες αλλά διαφέρουν από αυτές στο σχήμα τους, δηλ δεν έχουν κλίση 1:100 στη μία πλευρά ούτε καμπυλότητα στο κάτω μέρος. Με την τοποθέτηση των σφηνών οδηγών στα συνδεόμενα κομμάτια δεν επιτυγχάνεται σύσφιξη των συνδεόμενων κομματιών αλλά ολισθαίνει το ένα πάνω στο άλλο Οι σφήνες οδηγοί ασφαλίζονται με κοχλίες ασφαλείας πάνω στην άτρακτο αν πρόκειται να μεταφέρουν μεγάλα φορτία

Οι εγκάρσιες σφήνες χρησιμοποιούνται για τη σύνδεση δύο στοιχείων που έχουν την μορφή ράβδου ή μιας ράβδου και ενός άλλου στοιχείου. Οι εγκάρσιες σφήνες κατά κανόνα έχουν μόνο μία κλίση από 1:25 μέχρι 1:40 για να προσαρμόζονται ευκολότερα στη οπή

Στην κατηγορία των εγκάρσιων σφηνών ανήκουν και οι πείροι

Η σύνδεση με πείρους είναι η πιο παλιά μορφή σύνδεσης στοιχείων μηχανών

Οι πείροι διακρίνονται σε κυλινδρικούς, κωνικούς και πείροι με εγκοπές

Τα πολύσφηνα φέρουν στην περιφέρειά τους πολλές σφήνες που διαμορφώνονται πάνω στην άτρακτο.

Τα πολύσφηνα διαμορφώνονται σε ατράκτους οι οποίες πρόκειται να μεταφέρουν μεγάλη ροπή στρέψης και στις περιπτώσεις που πρέπει να υπάρχει μετατόπιση της πλήμνης των συνεργαζομένων με την άτρακτο στοιχείων μηχανών.

Οι διαστάσεις των σφηνών είναι τυποποιημένες και δίνονται με βάση την διάμετρο της ατράκτου

Οι κύριες διαστάσεις των σφηνών είναι το πλάτος, το ύψος, η κλίση και το μήκος της

Οι κύριες διαστάσεις του πολύσφηνου είναι η εσωτερική διάμετρος, η εξωτερική διάμετρος, το πλάτος του δοντιού, ο αριθμός δοντιών, και το μήκος του πολύσφηνου.